Khi có thông báo công ty niêm yết nào đó chuẩn bị trả cổ tức, bạn sẽ thấy có thông tin về “Ngày đăng ký cuối cùng – Ngày mà danh sách cổ đông được chốt để thực hiện quyền. Theo quy định Chu kỳ thanh toán T+2 thì cổ đông phải 2 ngày sau mới thực sự sở hữu cổ phiếu. Nếu bạn mua cổ phiếu trước ngày đăng ký cuối cùng rất lâu thì mọi chuyện đều suôn sẻ vì bạn đã sở hữu cổ phiếu rồi. Trung tâm lưu ký cứ thế mà chốt danh sách thôi. Nhưng điều gì xảy ra nếu bạn mua cổ phiếu vào ngày T mà ngày đăng ký cuối cùng lại trùng với ngày T+2 ?. Để giải quyết vấn đề này, Sở giao dịch chứng khoán đã quy định thêm khái niệm Ngày giao dịch không hưởng quyền.
Khái niệm Ngày giao dịch không hưởng quyền.
Ngày giao dịch không hưởng quyền là ngày làm việc liền trước ngày đăng ký cuối cùng. Trong trường hợp ngày đăng ký cuối cùng vào thứ 2 tuần sau chẳng hạn thì ngày giao dịch không hưởng quyền sẽ là thứ 6 tuần này. Giao dịch vào ngày này bạn sẽ không được đưa vào danh sách cổ đông được thực hiện quyền (quyền có thể là quyền nhận cổ tức chẳng hạn)
Ảnh: Ngày giao dịch không hưởng quyền trả cổ tức của cổ phiếu HPG
Ví dụ về lịch trình trả cổ tức của Tập Đoàn Hòa Phát năm 2020. Trong thông báo ngày đăng ký cuối cùng là ngày 30/07/2020. Nếu bạn mua cổ phiếu HPG vào ngày T , tức là 28/07/2020 thì đúng đến 16h30 ngày 30/07/2020 (ngày T+2) bạn sẽ thực sự sở hữu cổ phiếu.
Vào lúc 17h ngày 30/07/2020 thì Trung tâm Lưu ký sẽ chốt danh sách cổ đông đang sở hữu cổ phiếu HPG để tiến hành thực hiện quyền được trả cổ tức.
Nếu bạn quyết định mua cổ phiếu vừa khít để nhận được quyền trả cổ tức thì Ngày đăng ký cuối cùng bắt buộc phải trùng với ngày T+2. Nói cách khác, bạn bắt buộc phải mua cổ phiếu vào ngày T để được nằm trong danh sách cổ đông được nhận quyền. Và ngày T+1 (ngày 29/07/2020) chính là ngày giao dịch không hưởng quyền trong trường hợp ngày.
Vai trò của Ngày giao dịch không hưởng quyền.
Quy định ngày giao dịch không hưởng quyền có 2 tác dụng lớn:
Thứ nhất, Ngày giao dịch không hưởng quyền là “ngày làm việc liền trước” ngày đăng ký cuối cùng. Ở đây mình nhấn mạnh ngày làm việc vì trong trường hợp bạn không nắm rõ lịch ngày làm việc, lễ tết trong năm thì rất có thể sẽ bị nhầm lẫn đáng tiếc khi giao dịch. Mặt khác, nêú ngày đăng ký cuối cùng vào thứ 2 tuần sau thì ngày giao dịch không hưởng quyền phải là thứ 6 tuần này do thứ 7 chủ nhật không được tính là ngày làm việc. Rõ ràng việc quy định Ngày giao dịch không hưởng quyền sẽ tiện lợi hơn nhiều so với việc bạn phải căn ke ngày nghỉ lễ để tính lùi lại so với ngày đăng ký cuối cùng.
Ảnh: Giá cổ phiếu HPG giảm mạnh trong ngày giao dịch không hưởng quyền
Thứ 2, Khi thực hiện các quyền mà cổ đông được nhận như: quyền cổ tức tiền mặt hoặc cổ phiếu, cổ phiếu thưởng, quyền mua khi công ty phát hành thêm cổ phiếu để tăng vốn, hoặc đôi khi có thể là nhiều quyền một lúc. Vấn đề ở đây là khi thực hiện các quyền này thì giá cổ phiếu sẽ giảm xuống bởi thao tác điều chỉnh kỹ thuật từ Sở Giao dịch. Cổ phiếu bị giảm giá có thể là do trừ giá, chia giá hoặc bởi tác động của nhiều quyền 1 lúc. Và sự điều chỉnh giảm này thường xuất hiện trong ngày giao dịch không hưởng quyền.
Cách tra cứu thông tin ngày chốt cổ tức
Theo Luật chứng khoán hiện hành thì Trung tâm Lưu ký Chứng khoán (VSD) là cơ quan nhà nước quản lý tất cả các vấn đề liên quan đến việc thực hiện quyền. Các công ty niêm yết bắt buộc phải làm việc với Phòng đăng ký của VSD để xác định được ngày đăng ký cuối cùng.
Còn cơ quan chịu trách nhiệm thông báo và quản lý Ngày giao dịch không hưởng quyền là các Sở giao dịch. Hơi đáng tiếc là Bên Sở giao dịch chưa thiết lập được một lịch trình để tra cứu vấn đề này như Lịch tra cứu Ngày đăng ký cuối cùng. Trong khi đợi thì chúng ta vẫn phải tra theo Lịch ngày đăng ký cuối cùng và lùi lại 1 ngày làm việc thôi.
Ảnh: Bạn chỉ cần truy cập vào https://vsd.vn/home.htm và tra cứu
Trình tự thực hiện quyền
Đầu tiên công ty niêm yết gửi hồ sơ lên Trung tâm lưu ký để yêu cầu việc thực hiện quyền (quyền trả cổ tức tiền mặt, cổ tức cổ phiếu…). Hồ sơ bao gồm Nghị quyết đại hội thường niên, Nghị quyết Hội đồng quản trị và một số đơn từ khác. Việc duyệt hồ sơ sẽ do Phòng đăng ký của VSD đảm nhiệm.
Ảnh: VSD thông báo ngày ĐKCC của mã HPG
Sau khi hồ sơ được duyệt thì Trung tâm lưu ký sẽ ra thông báo về ngày chốt danh sách cổ đông. Như ở trường hợp cổ phiếu HPG ở trên, từ ngày ra thông báo đến ngày chốt là 9 ngày (cũng khá lâu để thông tin được rộng rãi trên thị trường). Thông báo sẽ được đăng tải trên website của VSD, gửi cho công ty niêm yết và Sở giao dịch mà công ty đó đang niêm yết.
Tiếp theo bên Sở giao dịch sẽ có thông báo gần như đồng thời với bên VSD. Thông báo của Sở Giao dịch TP Hồ Chí Minh luôn có cả 2 thông tin là Ngày đăng ký cuối cùng và ngày giao dịch không hưởng quyền. Bạn có thể tra cứu trên website: https://www.hsx.vn/
Ảnh: Thông báo của Sở HOSE về lịch chốt cổ tức của HPG
Trên đây là toàn bộ nội dung bài viết. Thân gửi tới bạn đọc!
